નેશનલ જિયોફિઝિકલ રિસર્ચ ઈન્સ્ટિટ્યૂટ (એનજીઆરઆઈ)ના વૈજ્ઞાનિકે દાવો કર્યો છે કે હિમાલયના ક્ષેત્રમાં ટૂંક સમયમાં મોટો ભૂકંપ આવી શકે છે. તેમણે કહ્યું કે ભૂકંપની તીવ્રતા નોંધપાત્ર હોઈ શકે છે જે વિસ્તારમાં ભારે વિનાશ લાવી શકે છે. જો કે, તેમણે એમ પણ કહ્યું કે માળખાને મજબૂત કરીને જાનમાલના નુકસાનને ઘટાડી શકાય છે. ANIના સમાચાર મુજબ હૈદરાબાદ સ્થિત NGRIના મુખ્ય વૈજ્ઞાનિક ડૉ. પૂર્ણચંદ્ર રાવનું કહેવું છે કે પૃથ્વીનો પોપડો અનેક પ્લેટોથી બનેલો છે અને આ પ્લેટો સતત બદલાતી રહે છે. ભારતીય પ્લેટો દર વર્ષે પાંચ સેન્ટિમીટર સુધી આગળ વધી રહી છે અને તેના કારણે હિમાલયનો પ્રદેશ ભારે તણાવમાં છે. જેના કારણે હિમાલયના ક્ષેત્રમાં જોરદાર ભૂકંપ આવી શકે છે.
ડો.પૂર્ણચંદ્ર રાવે કહ્યું કે હિમાચલ પ્રદેશ, નેપાળના પશ્ચિમ ભાગમાં અને ઉત્તરાખંડમાં ભૂકંપ આવી શકે છે. ડો.રાવે કહ્યું કે આ ભૂકંપની તીવ્રતા રિક્ટર સ્કેલ પર 8 હોઈ શકે છે. ડો.રાવે કહ્યું કે તુર્કીમાં આવેલા ભૂકંપમાં આટલી મોટી સંખ્યામાં લોકોના મોતનું કારણ સરેરાશ બાંધકામ હતું. તેમણે કહ્યું કે આપણે ભૂકંપને રોકી શકતા નથી પરંતુ સરકારની ગાઈડલાઈનનું પાલન કરીને મજબૂત ઈમારતોનું નિર્માણ કરવું જોઈએ.
તમને જણાવી દઈએ કે હિમાલયનો વિસ્તાર ભૂકંપ માટે સંવેદનશીલ રહ્યો છે. તાજેતરના ભૂતકાળમાં આ વિસ્તારમાં ઘણા નાના ભૂકંપ આવ્યા છે જે દર્શાવે છે કે આ વિસ્તારમાં ભૂગર્ભમાં આવી ઘણી વસ્તુઓ થઈ રહી છે, જે ભવિષ્યમાં કોઈ મોટો ભૂકંપ લાવી શકે છે. વાડિયા ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ હિમાલયન જીઓલોજીના મુખ્ય વૈજ્ઞાનિક અજય પૉલે જણાવ્યું છે કે હિમાલયનો પ્રદેશ ભારતીય અને યુરેશિયન પ્લેટોના અથડામણને કારણે અસ્તિત્વમાં આવ્યો હતો. તેઓ કહે છે કે ભારતીય પ્લેટ પર યુરેશિયન પ્લેટના દબાણને કારણે આ વિસ્તારમાં ભારે ઉર્જા ઉત્પન્ન થાય છે અને તે જ ઊર્જા ભૂકંપ દ્વારા જમીનમાંથી બહાર આવે છે.
ભૂતકાળમાં, વાડિયા ઇન્સ્ટિટ્યૂટના સંશોધનમાં એવું બહાર આવ્યું હતું કે હિમાલય ક્ષેત્રના સૌથી મોટા ગ્લેશિયર્સમાંથી એક ગંગોત્રી ગ્લેશિયર છેલ્લા 87 વર્ષમાં 1.7 કિલોમીટર સુધી સરકી ગયું છે. આવું જ કંઈક હિમાલય ક્ષેત્રના અન્ય ગ્લેશિયર્સમાં થઈ રહ્યું છે. આ સિવાય જોશીમઠમાં ભૂસ્ખલન પણ મોટા જોખમ તરફ ઈશારો કરી રહ્યું છે. છેલ્લા 150 વર્ષમાં હિમાલયના ક્ષેત્રમાં ચાર મોટા ભૂકંપ આવ્યા છે. જેમાં 1897માં શિલોંગનો ભૂકંપ, 1905માં કાંગડાનો ભૂકંપ, 1934માં બિહાર-નેપાળનો ભૂકંપ અને 1950માં આસામનો ભૂકંપનો સમાવેશ થાય છે. આ સિવાય 1991માં ઉત્તરકાશી, 1999માં ચમોલી અને 2015માં નેપાળમાં મોટો ભૂકંપ આવ્યો હતો.
