ઘંટ વગરના કોઈપણ મંદિરની કલ્પના કરવી અર્થહીન લાગે છે. સનાતન ધર્મમાં ઘંટ કે ઘંટના બદલે પૂજા પૂર્ણ થતી નથી. ઘંટ વગાડવાનું ધાર્મિક મહત્વ છે, ઘંટના અવાજથી વાતાવરણમાં સકારાત્મકતા આવે છે, આ વાત વૈજ્ઞાનિક રીતે પણ સાબિત થઈ છે. સામાન્ય રીતે, આરતી કરતી વખતે અથવા આરતી પછી, લોકો ઘંટડી વગાડે છે અને ભગવાનને તેમની ઇચ્છાઓ જણાવે છે. પરંતુ બધા લોકો નથી જાણતા કે ઘંટડી કે ઘંટડી પર કયા દેવતાનું ચિત્ર અંકિત છે અને આ ચિત્ર બનાવવા પાછળનું કારણ શું છે.
બ્રહ્માંડની રચના ધ્વનિ દ્વારા થાય છે
પૂજામાં જે ઘંટ વગાડવામાં આવે છે તેને ગરુડ ઘંટી કહેવાય છે. હિંદુ ધર્મ અનુસાર, જે ધ્વનિથી વિશ્વની રચના થઈ, તે આ ગરુડ ઘંટીમાંથી નીકળે છે. એટલા માટે ગરુડ ઘંટીને ઘણું મહત્વ આપવામાં આવ્યું છે. આ સિવાય પૂજા કે આરતી સમયે ઘંટ વગાડવાથી આસપાસની નકારાત્મક ઉર્જાનો અંત આવે છે.
ભગવાન ગરુડની પૂજા ઘંટડીમાં કરવામાં આવે છે
જે દેવતાનું ચિત્ર ઘરો અને મંદિરોના ઉપરના છેડા પર અંકિત છે તે ગરુડ ભગવાન છે. હિન્દુ ધર્મમાં, ગરુડ દેવતાને ભગવાન વિષ્ણુના વાહન તરીકે વર્ણવવામાં આવ્યા છે. ઘંટડીમાં ગરુડદેવનું ચિત્ર અંકિત થવા પાછળનું કારણ એ છે કે તેઓ ભગવાન વિષ્ણુના વાહનના રૂપમાં ભક્તોને ભગવાનનો સંદેશ આપે છે. એટલા માટે ગરુડ ઘંટડી વગાડીને પ્રાર્થના ભગવાન વિષ્ણુ સુધી પહોંચે છે અને મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે. એવું પણ માનવામાં આવે છે કે ગરુડ ઘંટ વગાડવાથી વ્યક્તિને મોક્ષ મળે છે.
ઘંટના 4 પ્રકાર છે
ઘંટ વિશે વાત કરીએ તો, 4 પ્રકારના ઘંટ અથવા ઘંટ છે જેનો ઉપયોગ મંદિરથી લઈને ઘર સુધી કરવામાં આવે છે. આ 4 પ્રકારની ઘંટ છે ગરુડ ઘંટ, ડોર બેલ, હેન્ડ બેલ અને બેલ. ગરુડ ઘંટડી સૌથી નાની છે, જે હાથ વડે વગાડી શકાય છે. મંદિરોના પ્રવેશદ્વાર પર ઘંટ કે ઘંટ લટકાવવામાં આવે છે, તે નાના કે મોટા બંને પ્રકારના હોય છે. હાથની ઘંટડી પિત્તળની ઘન ગોળ પ્લેટ જેવી છે. તેને લાકડાના ગાદલા વડે અથડાવીને વગાડવામાં આવે છે. તે જ સમયે, ઘંટડી ખૂબ મોટી છે, તેની લંબાઈ અને પહોળાઈ ઓછામાં ઓછી 5 ફૂટ છે અને જ્યારે તેને વગાડવામાં આવે છે, ત્યારે અવાજ ઘણા કિલોમીટર દૂર જાય છે.
