ભારતના ઘણા ભાગોમાં આવી પરંપરાઓ છે, જેના વિશે જાણીને તમે દંગ રહી જશો. મધ્યપ્રદેશમાં એક જનજાતિ છે, જ્યાં કેટલીક વિચિત્ર પરંપરા છે. આવો જાણીએ મધ્યપ્રદેશમાં ઉજવાતા ભગોરિયા તહેવાર વિશે.
અહીં છોકરો આગળ વધીને તેની પસંદની છોકરી પર રંગ લગાવે છે. આ પછી, છોકરી છોકરાના ચહેરા પર ગુલાલ લગાવે છે અથવા પાન સ્વીકારે છે, જેને તે પ્રેમ કરે છે અથવા લગ્ન કરવા માંગે છે. બંનેની લાગણી સકારાત્મક હોય તો બંને ભાગી જાય છે. કેટલીકવાર તે છોકરાના ઘરે અથવા તેના સંબંધીના અથવા મિત્રના ઘરે જાય છે. તેના પરિવારની સંમતિથી તેના લગ્ન હોળીની આસપાસ થાય છે.
આ કોઈ બોલિવૂડ ફિલ્મનો સીન નથી. મધ્ય પ્રદેશના ત્રણ આદિવાસી જિલ્લાઓ, અલીરાજપુર, ઝાબુઆ અને શહડોલમાં આયોજિત ભગોરિયા હાટ (ભગોરિયા ઉત્સવ)નું આ વાસ્તવિક દ્રશ્ય છે. હોળીના સાત દિવસ પહેલા ઉજવાતી ભગોરિયા હાટ એ ભીલ જાતિનો તહેવાર છે. આ આદિવાસીઓ લણણીની મોસમના અંતને ચિહ્નિત કરવા માટે ભગોરિયા પણ ઉજવે છે.
ભગોરિયા નામ ‘ભાગ જાને’ પરથી ઉતરી આવ્યું છે જેનો અર્થ થાય છે ભાગવું. જોકે નામમાં જ ખુલાસાઓ છે. આ ઉત્સવમાં ભાગ લેનાર પ્રથમ યુગલ ભવ અને ગૌરી હતા. તેઓ અન્ય કોઈ નહીં પરંતુ ભગવાન શિવ અને પાર્વતી છે, તેથી તેમનું નામ ભગોરિયા છે.
સ્થાનિક લોકોનું કહેવું છે કે રાજા ભગોરે આ વિસ્તાર જીતી લીધો હતો અને તેણે પોતાની સેનાને તેની પસંદગીની છોકરી સાથે હાટમાં ભાગી જવા દીધી હતી. ત્યારથી આ પરંપરા દર વર્ષે કોઈને કોઈ સ્વરૂપે અનુસરવામાં આવે છે.
કારણ ગમે તે હોય, દેશના યુવાનોને તેમના જીવનસાથીની પસંદગી કરવાની સ્વતંત્રતા મળી રહી છે, જ્યારે અન્ય લોકો તેમની સાથે તેમના જીવનસાથીને પસંદ કરવામાં સામેલ છે. ભગોરિયા તહેવારમાં એવી પ્રથા છે કે જો છોકરીને છોકરો પસંદ ન આવે તો તે રંગ લગાવીને આગળ વધે છે.
