ભારત આત્મનિર્ભર બનવાના માર્ગે છે. કેન્દ્ર સરકારનો પ્રયાસ છે કે દેશને સંરક્ષણ ક્ષેત્રે પણ આત્મનિર્ભર બનાવાય, જેથી આવનારા સમયમાં આપણે કોઈના પર નિર્ભર ન રહેવું પડે. આ શ્રેણીમાં ભારતે 470 ફાઈટર જેટ બનાવવાની યોજના બનાવી છે, જેની પ્રથમ શ્રેણી ફેબ્રુઆરી 2024 સુધીમાં લોન્ચ થઈ શકે છે. પ્રથમ શ્રેણીમાં લાઇટ કોમ્બેટ એરક્રાફ્ટ તેજસ માર્ક-1A અને માર્ક-2 સામેલ હશે, જે આવતા વર્ષે ફેબ્રુઆરીમાં લોન્ચ થઈ શકે છે.
જેમ કે, સંરક્ષણ ક્ષેત્રમાં ભારતને આત્મનિર્ભર બનાવવા માટે ઘણા પ્રોજેક્ટ્સ પહેલેથી જ ચાલી રહ્યા છે, પરંતુ તાજેતરની યોજના મુજબ, 470 જેટમાંથી, 370 ભારતીય વાયુસેના માટે બનાવવાના છે. સાથે જ નેવી માટે 100 ટ્વીન એન્જિન જેટ પણ બનાવવામાં આવશે. આ 470 જેટ 114 જેટથી અલગ હશે જે ભારતીય વાયુસેના વિદેશી ભાગીદાર સાથે ભારતમાં બનાવવા માંગે છે. તે જ સમયે, હિન્દુસ્તાન એરોનોટિક્સ લિમિટેડ પણ 83 તેજસ માર્ક-1A જેટનું ઉત્પાદન કરી રહ્યું છે. આ પ્રોજેક્ટમાં 108 તેજસ માર્ક-2 જેટનો સમાવેશ થાય છે. આ પ્રોજેક્ટમાં નૌકાદળ માટે એડવાન્સ્ડ મીડિયમ કોમ્બેટ એરક્રાફ્ટ ના 126 જેટ અને 100 ટ્વીન-એન્જિન ડેક-આધારિત ફાઈટર જેટનો સમાવેશ થાય છે. આ સિવાય તેજસ માર્ક-1એ એરક્રાફ્ટની સંખ્યા 50ની આસપાસ હોઈ શકે છે.
નોંધપાત્ર રીતે, તેજસ માર્ક-1એ પછીના તમામ જેટ જનરલ ઇલેક્ટ્રિકના 414 એન્જિનનો ઉપયોગ કરશે, જે 98 કિલો ન્યૂટન થ્રસ્ટ જનરેટ કરશે. LCA તેજસ Mk-II, જેનું વજન 17.5 ટન હશે, અને આ ફાઇટર એરક્રાફ્ટ હાઇ થ્રસ્ટ Ge F 414-INS 6 એન્જિન સાથે સંચાલિત હશે. તેજસ માર્ક-2ની સ્પીડ મેક 2 એટલે કે 3457 કિમી પ્રતિ કલાક હશે. LCA માર્ક-2, જે હાલના તેજસ કરતાં વધુ શક્તિશાળી એન્જિન અને બહુવિધ અપગ્રેડ ધરાવતું હશે, તે 2025માં તેની પ્રથમ ઉડાન ભરે તેવી અપેક્ષા છે.
જણાવી દઈએ કે તેનું સ્વદેશી ઓપરેશન ડિફેન્સ રિસર્ચ ડેવલપમેન્ટ ઓર્ગેનાઈઝેશન (DRDO)ની લેબોરેટરી એરોનોટિક્સ ડેવલપમેન્ટ એજન્સી (ADA) દ્વારા કરવામાં આવી રહ્યું છે. આ અંતર્ગત 126 AMCA અને એરક્રાફ્ટનું પણ નિર્માણ થવાનું છે. AMCA એ 5મી પેઢીનું એરક્રાફ્ટ છે, જેનો ઉપયોગ નેવી અને એરફોર્સ બંને જરૂરિયાત મુજબ કરશે. આ સિવાય એચએએલ અને ડીઆરડીઓ સંયુક્ત રીતે નૌકાદળ માટે એલસીએ એટલે કે લાઇટ કોમ્બેટ એરક્રાફ્ટનું પણ નિર્માણ કરશે. જ્યારે ભારત આ યુદ્ધ વિમાન પોતાના આર્મ ફોર્સ માટે બનાવી રહ્યું છે, ત્યારે ભારતમાં બનેલા આ સ્વદેશી તેજસ હવે વિદેશમાં પણ પોતાની પાંખો ફેલાવી રહ્યા છે. ઇજિપ્ત અને આર્જેન્ટીના જેવા દેશોએ તેજસ ખરીદવામાં રસ દાખવ્યો છે.
