ભારતના પ્રથમ બુલેટ ટ્રેન પ્રોજેક્ટની જાહેરાત ભારતના રેલ મંત્રી દ્વારા 7 જુલાઈના રોજ રજૂ કરાયેલા 2014-15ના રેલ બજેટમાં કરવામાં આવી હતી. પ્રથમ હાઇ-સ્પીડ રેલ કોરિડોર પ્રસ્તાવને બુલેટ ટ્રેન પ્રોજેક્ટ તરીકે ઓળખવામાં આવતો હતો. બજેટ ભાષણમાં, આ પ્રોજેક્ટનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય મુખ્ય શહેરો વચ્ચે મુસાફરીનો સમય ઘટાડવાનો હતો. રેલ્વે બજેટ 2014-15માં કરવામાં આવેલી જાહેરાત મુજબ, પ્રથમ બુલેટ ટ્રેન કોરિડોરનું નામ આપવામાં આવ્યું હતું, તે મુંબઈ અને અમદાવાદના રૂટને જોડે છે.
મુંબઈ-અમદાવાદ રેલ કોરિડોર પર નવીનતમ અપડેટ
મુંબઈ-અમદાવાદ રેલ કોરિડોર અંગે નવીનતમ અપડેટ આવી છે. ગુજરાતમાં આ પ્રોજેક્ટ ઝડપથી આગળ વધી રહ્યો છે, જ્યારે મહારાષ્ટ્રમાં કામ પ્રમાણમાં ધીમું હતું, જે તાજેતરમાં ગતિ પકડી છે. ૫૦૮ કિમી લાંબા કોરિડોર પર ૧૩ નદી પુલનું બાંધકામ પૂર્ણ થયું છે. કોરિડોરમાં બાંધવામાં આવનારા ૧૨ સ્ટેશનોમાંથી, ગુજરાતમાં ૮ સ્ટેશનોમાંથી ૬ પર માળખાકીય કાર્ય પૂર્ણ થયું છે, જ્યારે મહારાષ્ટ્રમાં ૪ એલિવેટેડ સ્ટેશનોમાંથી ત્રણ અને મુંબઈમાં એક ભૂગર્ભ સ્ટેશન પર કામ ચાલી રહ્યું છે. મહારાષ્ટ્રમાં ૧૫૬ કિમીનો ટ્રેક બનાવવામાં આવ્યો છે. આ કોરિડોર 2030 સુધીમાં કાર્યરત થવાની ધારણા છે.
કયા 12 શહેરોમાં સ્ટેશનો બનાવવામાં આવનાર છે?
મહારાષ્ટ્રમાં મુંબઈ, થાણે, વિરાર, બોઈસર અને ગુજરાતમાં વાપી, બીલીમોરા, સુરત, ભરૂચ, વડોદરા, આણંદ, અમદાવાદ અને સાબરમતી.
પ્રોજેક્ટ માટે જમીન સંપાદન
મુંબઈ-અમદાવાદ હાઈ-સ્પીડ રેલ કોરિડોર માટે ૧૦૦% જમીન સંપાદન પૂર્ણ થઈ ગયું છે. મહારાષ્ટ્ર, ગુજરાત અને દાદરા અને નગર હવેલીમાંથી કુલ ૧૩૮૯.૪૯ હેક્ટર જમીન સંપાદન કરવામાં આવી છે. કોરોના સમયગાળા અને ખેડૂતોના વિરોધને કારણે સંપાદનમાં વિલંબ થયો હતો. કુલ રેલ્વે ટ્રેકનો મોટાભાગનો ભાગ, એટલે કે પ્રોજેક્ટ હેઠળનો લગભગ ૪૬૮ કિમી, ઉંચો હોવાથી જમીન સંપાદનની જરૂરિયાત ઓછી થઈ ગઈ હતી.
પ્રોજેક્ટનો અંદાજિત ખર્ચ
મુંબઈ-અમદાવાદ હાઈ-સ્પીડ રેલ કોરિડોર પ્રોજેક્ટનો અંદાજિત ખર્ચ ૧.૦૮ લાખ કરોડ રૂપિયાથી ૧.૬૫ લાખ કરોડ રૂપિયાની વચ્ચે હોવાનું કહેવાય છે. એવો દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે કે પ્રોજેક્ટ પૂર્ણ થયા પછી લગભગ ૮ કલાકની મુસાફરી બે કલાકમાં પૂર્ણ થશે. જાપાન ઈન્ટરનેશનલ કોઓપરેશન એજન્સી (JICA) એ આ પ્રોજેક્ટ માટે ૮૦ ટકા લોન આપી છે. જાપાનથી ઘણી બધી મશીનરી મંગાવવામાં આવી રહી છે. ભવિષ્યમાં આ હાઈ-સ્પીડ રેલ કોરિડોરને દિલ્હી સુધી લંબાવવાની યોજના છે, જેનો ફાયદો રાજસ્થાન અને હરિયાણાને પણ થશે.